Rok 2025 przyniósł dla systemu emerytalnego w Polsce kilka istotnych nowości. Ich znajomość jest przydatna zarówno dla osób już na emeryturze, jak i dla tych, którzy planują ją w przyszłości. Poniżej główne zmiany i wskazówki, jak wykorzystać je na swoją korzyść.
Najważniejsze zmiany
Podwyższenie limitu podstawy składek na ubezpieczenia społeczne
Od 1 stycznia 2025 r. maksymalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe została zwiększona z PLN 234 720 do PLN 260 190, co odpowiada 30-krotności przewidywanej średniej pensji.
Dla osób o wysokich dochodach oznacza to, że większa część ich wynagrodzenia podlega składkodawstwu emerytalnemu i rentowemu, co może zwiększać przyszłą emeryturę, o ile składki są odprowadzane prawidłowo.
Recalculation (ERPO) emerytur
Formularz ERPO (na podstawie artykułów 108-113 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych) umożliwia emerytom wniesienie wniosku o ponowne przeliczenie emerytury, jeśli pojawiły się nowe dokumenty lub wcześniej nie uwzględnione okresy składkowe, zarobki, albo zmiany regulacyjne.
Ważne: przeliczenie nie może skutkować zmniejszeniem dotychczasowej emerytury – kwota „starego” świadczenia jest chroniona. Decyzja ZUS powinna być wydana w ciągu 60 dni.
Dodatkowe świadczenie dla osób pobierających emeryturę socjalną
Od 1 stycznia 2025 r. osoby, które mają prawo do emerytury socjalnej i posiadają zaświadczenie o niezdolności do samodzielnego życia, otrzymują dodatkowe świadczenie w wysokości PLN 2 520 rocznie. Świadczenie to będzie indeksowane corocznie.
Zmiana kryteriów dochodowych i płacy minimalnej
Od początku 2025 roku podniesiono progi dochodowe uprawniające do pomocy społecznej: dla osoby samotnej ~PLN 1 010, dla osoby w rodzinie ~PLN 823.
Płaca minimalna brutto wzrosła z ~PLN 4 300 do PLN 4 666 miesięcznie, a stawka godzinowa minimalna wynosi PLN 30.50 brutto/godz.
Składki i limity ubezpieczenia
Składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe itp. pozostają na podobnych zasadach, lecz przez podniesienie limitu podstawy składek osoby z wyższymi dochodami będą miały większy zakres dochodu podlegającego składkom.
Co to oznacza dla Twoich oszczędności emerytalnych
Powyższe zmiany choć brzmią technicznie, mają wpływ na realną wartość Twojej emerytury i decyzje finansowe. Oto co warto mieć na uwadze:
Dla osób o wysokich dochodach: większy limit podstawy składek → większe składki od dochodów, co może przełożyć się na wyższe emerytury, jeśli składkowe lata i dokumentacja są kompletne.
Sprawdź możliwość przeliczenia emerytury (ERPO): jeśli masz nieujęte okresy składkowe, luki w dokumentacji albo zmiany w przepisach — złożenie wniosku może oznaczać wyraźnie większe świadczenie.
Korzystaj z dodatkowych świadczeń, jeśli jesteś uprawniony — szczególnie jeśli emerytura socjalna + brak zdolności do samodzielnego życia.
Wpływ płacy minimalnej i dochodów na przyszłe emerytury: osoby zarabiające najniższą stawkę będą miały składki od wyższego minimum niż w poprzednich latach, co może poprawić ich przyszłe świadczenie.
Kontroluj inflację i wartość nabywczą emerytury: nawet jeśli kwoty rosną, koszty życia mogą rosnąć szybciej. Indeksacja, dodatki socjalne i świadczenia pomocowe są ważne, ale trzeba patrzeć szerzej: koszty zdrowia, mieszkania, opieki.
Co zrobić teraz: praktyczne kroki
Zbierz dokumentację: wszystkie umowy, zaświadczenia o pracy i składkach, okresy ubezpieczeniowe, rodzicielstwo, praca za granicą — to przyda się przy przeliczeniu.
Złóż wniosek ERPO w 2025 roku, jeśli jesteś uprawniony — lepiej zrobić to wcześniej, zanim ewentualne nowe przepisy ograniczą prawo do przeliczenia.
Sprawdź, czy przysługuje Ci świadczenie uzupełniające (dla emerytury socjalnej + zaświadczenie o braku zdolności do samodzielnego życia).
Zaplanowanie budżetu emerytalnego — uwzględniaj podwyższone składki, możliwe zmiany podatkowe, koszty życia.
Obserwuj projekty ustaw i orzecznictwo, zwłaszcza te planowane na 2026 rok, które mogą ograniczać możliwość przeliczania albo zmieniać zasady indeksacji i kryteriów.
Podsumowanie
System emerytalny Polski w 2025 roku zmierza w kierunku większej przejrzystości, lepszej ochrony dla osób, które miały luki składkowe lub niepełną dokumentację, oraz poprawy wsparcia socjalnego tam, gdzie jest potrzebne. Zmiany w limicie podstawy składek, podwyższenie płacy minimalnej, dodatkowe świadczenia — wszystko to może wpłynąć na Twoje oszczędności emerytalne.
Kluczem jest bycie aktywnym — sprawdzanie dokumentów, wnioskowanie o przeliczenie, monitorowanie regulacji — bo nawet względnie niewielkie zmiany procentowe lub kwotowe mogą, przy długim okresie, znacząco poprawić sytuację finansową na emeryturze.